Ο «εξηπλωμένος μικρός κύων» στο Αθέατο Μουσείο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Ένα σπάνιο ταφικό μνημείο, ο «εξηπλωμένος μικρός κύων», είναι το 18ο αριστούργημα που αναδύθηκε από τις αποθήκες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου (ΕΑΜ), για να παρουσιαστεί στο κοινό, στο πλαίσιο του Αθέατου Μουσείου.

Πρόκειται για τη μικρή μαρμάρινη σαρκοφάγο ρωμαϊκών χρόνων με την ολόγλυφη μορφή ενός μικρού σκύλου στο κάλυμμά της.

Ο εξηπλωμένος μικρός κύων εντοπίστηκε τον χειμώνα του 1937 στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας και μεταφέρθηκε στις αποθήκες του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου. Το έργο αναδύθηκε για πρώτη φορά τη Δευτέρα 30 Ιουλίου στην «αίθουσα του βωμού» (αιθ. 34) για να παραμείνει εκεί ως την Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2018.

Η μικρή μαρμάρινη σαρκοφάγος με την ολόγλυφη παράσταση σκύλου στο κάλυμμά της είναι ένα ασυνήθιστο ταφικό μνημείο της ρωμαϊκής εποχής από την Αθήνα, που πιστεύεται πως κατασκευάστηκε για να περιλάβει την ταφή ενός μικρού σκύλου.

Πάνω στο κάλυμμα της σαρκοφάγου, ένα γερασμένο σκυλάκι κάθεται ήσυχο με σταυρωμένα τα αδύνατα μπροστινά του πόδια, στο μαλακό, ριγωτό, στρωσίδι της κλίνης του.

Το παχουλό ζώο με το λείο τρίχωμα, εμφανίζει όλα τα σημάδια της προχωρημένης του ηλικίας αλλά και της αγάπης του κατόχου του προς αυτό. Δεν ήταν άλλωστε συνηθισμένο να τιμώνται τα ζώα με τέτοια μαρμάρινα μνημεία.

Ο σκύλος φορά κουδουνάκι, που κρέμεται από το διακοσμημένο με πέτρες περιλαίμιο, υποδεικνύοντας πως ήταν κάποτε ένα οικόσιτο ζώο συντροφιάς.

Το μοναδικό παρόμοιο μνημείο αυτού του είδους στην Αττική, είναι ένα ακόμη κάλυμμα με παράσταση σκύλου, που φυλάσσεται στις αποθήκες του Μουσείου.

Σύμφωνα με το Ευρετήριο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το γλυπτό βρέθηκε τον χειμώνα του 1937 στη «Βόρεια πλευρά του Εθνικού Κήπου έναντι του Λυκείου Μεταξά».

Στην ίδια περιοχή διέρχεται ο αρχαίος δρόμος που οδηγούσε στα Μεσόγεια, στην πορεία των σημερινών οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Κηφισίας. Πληροφορίες για άλλα συνευρήματα δεν υπάρχουν. Το ζώο θα πρέπει να είχε στραμμένο το μικρό κεφάλι του προς την πλευρά του αρχαίου δρόμου, κοιτάζοντας με εκφραστικό βλέμμα τους περαστικούς.

Φαίνεται πως το σκυλάκι του Εθνικού Κήπου δεν ήταν μόνο του στην περιοχή αυτή. Κατά τις ανασκαφές που διενεργήθηκαν για την κατασκευή του Μητροπολιτικού Σιδηροδρόμου των Αθηνών, ήλθαν στο φως στο χώρο του Σταθμού Συντάγματος ορισμένοι ρωμαϊκοί τάφοι ζώων, χωρίς όμως αντίστοιχα επιτύμβια σήματα.

Η σπανιότητα, της μορφής και της τέχνης της μικρής σαρκοφάγου του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου αντανακλά οπωσδήποτε την προσοχή και την αγάπη που απολάμβανε το μικρό ζώο στα χρόνια του σύντομου βίου του.

Η έκθεσή του στο Αθέατο Μουσείο, της επιτυχημένης δράσης του ΕΑΜ που προβάλλει επιλεγμένες αρχαιότητες από τον κόσμο των αποθηκών, πλαισιώνει την περιοδική έκθεση «Αδριανός και Αθήνα. Συνομιλώντας με έναν ιδεατό κόσμο», που εγκαινιάστηκε στις 28 Νοεμβρίου 2017 και θα διαρκέσει για ένα έτος.

Από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο του 2018, οι αρχαιολόγοι του Μουσείου υποδέχονται τους επισκέπτες και κάνουν μαζί τους έναν μαγικό περίπατο στην αρχαία Αθήνα, για να γνωρίσουν τις συνήθειες των κατοίκων της και την αμείωτη αγάπη τους για τα ζώα συντροφιάς.

Οι ημερομηνίες των παρουσιάσεων είναι 14 Σεπτεμβρίου και 19 Οκτωβρίου ημέρα Παρασκευή και 19 Αυγούστου, 16 Σεπτεμβρίου και 21 Οκτωβρίου ημέρα Κυριακή, στις 13:00.

Για την παρακολούθηση της παρουσίασης είναι απαραίτητη η προμήθεια εισιτηρίου και η δήλωση συμμετοχής κατά την προσέλευση. Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας. Τηλ. Επικοινωνίας: 213 2144856, 213 2144858, 213 2144866, 213 2144893.